Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΟΥΝΙΟΣ
andreaskounios@gmail.com
Θαυμάσια, θεματολογικά και λογοτεχνικά, νουβέλα, με τη μοναδική σφραγίδα του Παύλου Παμπορίδη ο οποίος μάς μεταφέρει στην εποχή της Βενετοκρατίας, από τα έγκατα της οποίας ξετυλίγει το νήμα μιας ιστορίας, μιας περιπέτειας, μιας ιστορικής περιπέτειας που ξεχειλίζει από δράση και που, την ίδια στιγμή, στροβιλίζεται φιλοσοφημένα γύρω από την ελευθερία, την αξιοπρέπεια, την καταγωγή, την πατρίδα, την ευψυχία, το κιότεμα, την προδοσία και, γενικώς, όλα όσα, λίγο πολύ, ακολουθούν τον άνθρωπο από την πρώτη ημέρα που εμφανίστηκε στη Γη και που, δυστυχώςή ευτυχώς, θα τον ακολουθούν όσο υπάρχει Γη.
Γραμμένο στα κυπριακά, με λέξεις και ορολογίες ως επί το πλείστον άγνωστες στους πολλούς – βεβαίως, ο συγγραφέας τις επεξηγεί στην αρχή του βιβλίου – κι όμως ελκυστικό πέρα για πέρα. Βοηθά, φυσικά, ο στρωτός, και χωρίς πλατειασμούς, λόγος του Παύλου Παμπορίδη, βοηθά, επίσης, η διάταξη των κεφαλαίων αλλά, εκείνη που ξεχωρίζει είναι η αφηγηματική πληρότητα. Κοντά σ’ αυτά, ή μάλλον, πλάι σ’αυτά, προσθέστε τους ενδιαφέροντες χαρακτήρες, κεντρικούς και περιφερειακούς, τις εσωτερικές και τις εξωτερικές συγκρούσεις – στην πραγματικότητα, οι πιο εξοντωτικές μάχες δίνονται εντός μας, στις ψυχές μας ρέει το αίμα της αξιοπρέπειας και της αναξιοπρέπειας – και θα έχετε ως άθροισμα ένα εκπληκτικό ανάγνωσμα που διαβάζεται απνευστί.
Από την άλλη, το «Άλας» είναι ένα σπαρακτικό, θα μπορούσα να πω, πορτρέτο της Κύπρου και του Κύπριου, μια εγκάρσια τομή στις στιγμές που σημάδεψαν την ιστορία του τόπου, και την πορεία του στον χρόνο, ίσως και η ανάδειξη της ανάγκης, πιο ορθά, της αναγκαιότητας να κρατήσουμε αλώβητη την ταυτότητά μας, όπως την κράτησαν οι πρόγονοί μας παρά τους χίλιους μύριους κατακτητές που κάθισαν στο σβέρκο τους.
Όπως και στο προηγούμενο βιβλίο του, «Τζιαι πόψε», έτσι και σε αυτό, ο Παύλος Παμπορίδης, παραδίδει μαθήματα σωστής και,επιτρέψτε μου να αναφέρω, και ανατρεπτικής πεζογραφίας, πατά γερά στο χώμα αλλά, ταυτόχρονα, δεν απορρίπτει και το φτερούγισμα, αντικρίζει, και περιγράφει, την αλήθεια και όχι τα υποκατάστατά της και, εν κατακλείδι, το «Άλας» του στάζει σαν αλάτι σε πληγές – πρωτινές ή τωρινές, δεν έχει καμιά σημασία. Ούτως ή άλλως, ο χρόνος αποτελεί, και πάντα, αποτελούσε επινόηση. Δεν ξέρω εάν θα το πάρετε ως χαριτολόγημα, μα θα το διακινδυνεύσω. Όσο κράτησε το ταξίδι μου στις γραμμές του Παύλου Παμπορίδη, έβλεπα τον εαυτό μου, πιτσιρίκο, να στέκει παλούκι έξω από την Αλυκή – λάθος μου: έξω από την Αλυτζιήν – της Λάρνακας και να θαυμάζει τους χωριανούς του που την όργωναν, από τη μία της άκρη έως την άλλη, μοιρασμένοι σε καπάλια!
