Η πραγματικότητα του δικού μας «Ανάπηρου Ορίζοντα» | Συνέντευξη στην Μαρία Παναγιώτου 11/8/24
Mετά τη συλλογή διηγημάτων του «Κλεμμένα Παιχνίδια», η οποία συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα των Κρατικών Bραβείων Λογοτεχνίας 2022, ο Κυριάκος Στυλιανού επιστρέφει με τη νουβέλα «Ανάπηρος Ορίζοντας». Με αριστοτεχνικό τρόπο συνδυάζει την κοινή ελληνική με την κυπριακή διάλεκτο για να προσδώσει, όπως εξηγεί, αυθεντικό- τητα στους ήρωές του και να αγγίξει συναισθηματικά τους αναγνώστες. Πρόκειται για ένα μύθο που «ψάχνει στα συντρίμμια του πολέμου την αλήθεια του. Ένας μονόλογος που γυρεύει με γνώση, τόλμη και έρωτα το άλλο του μισό».
Ποια ήταν η αφετηρία για τη νουβέλα «Ανάπηρος ορίζοντας»;
Οι ήρωες και η πλοκή της πρώτης νουβέλας μου προϋπήρχαν για χρόνια μέσα στη σκέψη μου. Ο «Ανά- πηρος ορίζοντας», ο οποίος συμβολίζει τη διαιρεμένη εδώ και πενήντα χρόνια πατρίδα μας, εμπεριέχει πραγματικά και μυθοπλαστικά στοιχεία. Βιώματα τα οποία είχα αποκομίσει από τον πόλεμο -ήμουνα μόνο τεσσάρων χρονών όταν μέναμε στην Κερύνεια- ανδρώθηκαν, τρόπον τινά, μέσα από τα κατοπινά βιώματα που είχα ως πρόσφυγας διαμένοντας στον ακριτικό Άγιο Δομέτιο Λευκωσίας. Κοντολογίς, μύθος και πραγματικότητα έσμιξαν μέσα μου μορφοποιώντας την πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα, την πραγματικότητα του δικού μας «Ανάπηρου ορίζοντα».
Γιατί επιλέξατε αυτή τη φόρμα;
Η φόρμα της νουβέλας με αναγκάζει, τρόπον τινά, να συμπυκνώσω τις σκέψεις και τις ενέργειες των ηρώων μου. Με βοηθά με άλλα λόγια να αποκρυ- σταλλώσω με σαφήνεια και μεστότητα λόγου όλα αυτά που θέλω εγώ ως συγγραφέας να επικοινωνήσω με τους αναγνώστες μου.
Πόσο δύσκολο ήταν να συνδυάσετε την κυπριακή διάλεκτο με την κοινή ελληνική γλώσσα;
Μου βγήκε αβίαστα, πρέπει να πω. Πάντα πίστευα πως η κυπριακή διάλεκτος εντάσσεται λειτουργικά στον κορμό της ελληνικής γλώσσας. Λόγω της πορείας μου στο εκπαιδευτικό σύστημα, μου είναι πιο εύκολο να εκφράζομαι γραπτώς στην κοινή νεοελληνική. Το περιεχόμενο όμως του συγκεκριμένου βιβλίου με ωθού- σε στο να χρησιμοποιήσω την κυπριακή διάλεκτο για να προσδώσω αυθεντικότητα στους ήρωές μου και να αγγίξω συναισθηματικά τους αναγνώστες. Η γραπτή αποτύπωση ωστόσο της κυπριακής διαλέκτου, πρέπει κιόλας να πω, απαιτεί μεγαλύτερη προσπάθεια γιατί δεν είμαστε εξοικειωμένοι στο να γράφουμε κυπριακά.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση κάθε φορά που αρχίζετε να γράφετε;
Αν θα καταφέρω τελικά να μοιραστώ όλα αυτά που κουβαλώ μέσα μου με τους αναγνώστες. Ο συγγρα- φείς είναι εκείνοι που εγκαθιδρύουν τη σχέση μεταξύ εκείνων και των αναγνωστών τους, ούτως ώστε στο τέλος οι συγγραφείς και οι αναγνώστες μαζί να μετατρέπονται σε συμμέτοχους και δημιουργούς κάθε καινούριας λογοτεχνικής δημιουργίας.
Τι διαβάζετε αυτή την περίοδο;
Στα χέρια μου έχω ένα βιβλίο, το οποίο έχει γραφτεί το 1995, που φέρει τον τίτλο «Μια νύχτα με την κόκκινη», εκδόσεις Κέδρος. Ο συγγραφέας του βιβλίου, Κωστής Γκιμοσούλης, διεισδύει με απόλυτη δεξιοτεχνία, ειλικρίνεια και θάρρος στον ψυχισμό της κεντρικής ηρωίδας του. Ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό ψυχογράφημα που συστήνω ανεπιφύλακτα.